Lagün Nedir? Deniz Kulağı Bilinen Bu Yapının Denizdeki Oluşumu

Lagün nedir? kıyı set gölü ya da deniz kulağı olarak tanımlanır. Kavramsal olarak bakıldığında dalgalar tarafından meydana getirilen kıyı birikim biçimlerindendir. Meydana gelmesi sırasında kıyı akıntılarının da etkisi mevcuttur.

Lagün Nasıl Oluşur?

Lagün oluşumu kıyılardaki girintilerin ve koyların ağız kısımlarının dalga biriktirmesi ile meydana gelen  kıyı kordonlarıyla kapanması sonucunda meydana gelirler.

Lagün Nerde Meydana Gelmez?

Deniz kulağı şeklinde tanımlanan kıyı lagünleri, bariyer adaları ya da resiflerin kıyıdan gelişebileceği hafif eğimi olan kıyılarda meydana gelirler ve deniz seviyesi kıyı boyunca karaya doğru yükselirler. Kıyı lagünleri kayalık ya da sarp  alanlarda meydana gelmezler.

Lagün (Deniz Kulağı) İki Gruba Ayrılır

Lagünler genelde atol lagünleri ve kıyı lagünleri olarak iki gruba ayrılır. Karışık kum ve çakıl kıyılarında bulunan noktalarda ortaya çıkarlar. Kıyı lagünleri olarak tabir edilen su kütleleriyle haliç olarak tanımlanmış su kütleleri arasında bir çakışma mevcuttur. Lagünler dünyanın pek çok yerinde ki ortak kıyı özellikleri yapısıdır. Lagün nedir sorusuna üstte bu biçimde yanıt verdikten sonra şimdi konuya biraz daha yakından bakalım.

Lagünler; sığ ya da açık mercan resifi ya da benzer özelliklerle daha büyük bir su kütlesinden ayrılmış olan, genelde ekstrem durumlar olabilmekle birlikte upuzun su kütleleridir. Bazı araştırmacılara göre lagün tatlı su kütleleridir. Bazı araştırmacılara göre ise bunun tam tersi olarak, belirli bir derecede tuzluluk derecesindeki su kütleleridir. İşte lagün ve haliç arasındaki farklılık da araştırmalara göre yine değişiklikler arz eder.

Bilim İnsanlarına Göre Lagün Oluşumu

Richard A. Davis Jr. lagünü gelgitlerle sınırlamıştır. Kendisi düzenli olarak temiz su akışı alan herhangi bir körfeziyse haliç olarak ifade eder. Kendisi her iki kavramın da bilim literatüründe yeterince değer görmediğini da iddia etmiştir. Timothy M. Kusky, isimli bilim insanı ise farklı bir yaklaşım göstererek lagünleri kıyıya paralel olarak uzanmış olarak nitelendirir iken, haliçleriyse genelde kıyıya dik uzanan parça olarak tanımlar.  Yani farklı farklı sonuçta yaklaşımlar vardır. Görüntü açısından son derece hoşturlar.

Deniz seviyesinde ortaya çıkan göreceli bir düşüş, bir lagünü büyük ölçüde kuru bırakabilir. Ayrıca deniz seviyesinde olan bir artış, denizin bariyer adalarını ihlal etmesi ya da yok etmesine ve de lagünü koruyan resifleri su altında koyabilir. Son derece dinamik ve genç yapıları vardır. Ömürleri ise kısadır.  Kısaca lagün nedir? sorusuna verebileceğimiz yanıtlar bu şekildedir.