Jeomorfoloji Nedir? Yer Şekilleri ve Oluşum Süreçlerini İnceleyerek Geçmişin İzlerini Keşfedin

Bilim olgusu oldukça geniş kapsamlıdır. Çok değişik alanlar vardır. Biz de sizlere bu yazıda özellikle merak edenler ve bilmeyenler için jeomorfoloji nedir? sorusunun yanıtını vereceğiz. Dilerseniz sözü daha fazla uzatmayalım ve bilime olan saygımızla da bu konuda kafanız karışmayacak bir biçimde bilgiler verelim.

Tam Karşılığı Olarak Jeomorfoloji Nedir?

Şimdi hemen jeomorfoloji nedir? kavramına adım adım girelim. Sözcüğü ayırmak gerekir ise önce jeo sözcüğünü açıklamak gerekir. Jeo sözcüğü yüzey ya da toprak anlamına gelir. Morfoloji ise belli bir yüzeyin biçimini inceleyen bilim dalına verilen isimdir.

Ayrıca burada konu ile doğrudan alakalı olmasa da morfoloji sözcüğünün başka anlamları da vardır. Buradan yola çıkarak iki sözcüğü birleştirdiğimizde karşımıza çıkan kavram şudur. Toprak yüzeyinin biçimini inceleyen bilim dalı olarak genel bir tanımlama yapılabilir. Jeoloji ve jeofizik mühendislerinin iş kapsamında olan bir bilim dalıdır. Tamamı ile toprak ile alakalıdır ve fiziki coğrafyanın bir dalı olarak işlenir.

Konuyu biraz daha açmak gerekir ise şu bilgiler verilebilir. Jeomorfoloji yer şekli bilimi yani yerin yüzey şekillerinin tanımlanmasını ve de oluşum süreçlerinin açıklanmasını konu edinir. Jeomorfoloji aynı zamanda karalar üstünde ve denizaltında olan yer kabuğunun yüzeyinde görülen şekilleri inceler.

Bunların meydana gelişini ve evrimlerini açıklar. Kendi içinde bu yapıların sınıflandırmasını ve dağılımlarını yaparken mevcut durumun nedenlerini de ortaya koyan bir bilim alanıdır. Yer bilimlerine dair bir bilim alanıdır. Kapsamı son derece geniştir yer şekillerini, onları şekillendiren kuvvetler ve süreçleri işler.

Jeomorfoloji Alt Alanları Nelerdir?

Jeomorfoloji kendi içinde alt alanlara da ayrılır. Bunlar şunlardır:

• Akışkan jeomorfolojisi
• Kıyı jeomorfolojisi
• Buzul jeomorfolojisi
• Karst jeomorfolojisi temel alt alanlarıdır

Ayrıca bu bilim dalı haritacılık, topografya, petroloji, agroloji ve paleontoloji gibi bilim dalları ile de ilintilidir. Kimi zaman birlikte de çalışırlar.

Jeomorfoloji Uygulama Alanları

Jeomorfoloji kullanım alanlarının başlıca olanları aşağıda yazılı olduğu biçimdedir:

• Karayolu, demiryolu ya da marina yapımında
• Orman, mera ve tarım alanlarında erozyon tespiti sırasında
• Arkeolojik alanların paleo coğrafik evrimini yaparken
• Heyelan riskinin tespiti esnasında
• Taşkın sırasında taşkın altında kalabilecek olan yerlerin tespitini yaparken jeomorfoloji biliminden faydalanılır.

Ana hatları ile jeomorfoloji nedir? sorusuna verilebilecek olan yanıt bu biçimdedir.