İroni ne demek? İronik ne anlama geliyor? Gibi sorular ironi kelimesinin günümüzde oldukça fazla kullanılması ile birlikte artmış durumdadır. Tam anlamı mutlaka başka bir anlam ile karıştırılan ironi söylenilen bir şeyin tam tersini ifade etmektedir. Dilimize Fransızcadan gelmiş bir kelime olarak bilinir.
İroni Ne Demek- İroninin TDK Sözlük Anlamı
TDK sözlük anlamına göre ironi ne anlama geliyor bakalım.
- İroni, “Gülmece, söylenen sözün tersini kastederek kişiyle veya olayla alay etme” anlamına gelir.
Edebiyatın İçerisinde İroni Kelimesi Ne Anlama Gelir?
İroni kavramı Edebiyat konuları içerisinde de sıklıkla karşılaşılan bir kavramdır. Söylenen sözün tersini ifade eden ironi, sözlü anlatımda, kullanılan sözcüklerin gerçek anlamının dışında olduğu konuşma şeklidir. Söz sanatı olan ironinin Edebiyat alanında 3 farklı çeşidi bulunur.
- Sözlü anlatım ile yapılan ironi, genellikle bir noktayı belirtmek, alay etmek, onaylamamak veya eğlenmek için kullanılmaktadır. Sözlü yapılan ironide iğneleme ve eksik ifade şeklinde iki ana türde ironi çeşidi vardır.
Alay şeklinde yapılan ironi, belirli bir konu hakkında duyguları ifade ederken kastedilenin tam tersini söylemektir. Örneğin, giyiniş tarzını beğenmediğiniz birisine “Bugün çok güzel olmuşsun, seni çok beğendim.” Tarzında bir cümle kurmanız alay ederek ironi yapmanız manasına gelir. Sözlü yapılan ironileri ses tonu ve mimikler sayesinde anlayıp anlayamamak sizlere kalmış.
- Dramatik İroni, romanlar ve tiyatrolardaki karakterlerin diyalog ve eylemlerindeki gizli anlamları geliştirmek amaçlı kullanır.
Dramatik İroni Örnekleri
- Juliet’in Romeo ve Juliet’te ölü gibi görünen iksiri dramatik ironidir.
- Montresor’un ” Amontillado’nun Caskı ” nda Fortunato için gerçek niyetleri.
- Durumsal İroni, hikayelerde beklenen olayların tersinin gerçekleşmesidir. Örnek olarak itfaiye istasyonunun yanmasını verebiliriz.
İronik Anlatım Ne Demektir?
İroni kelimesi ile özleşleşen ironik ne demek?
İronik anlatım, söz sanatları çeşitlerindendir. Kişi ve olaylar karşısında yapılabilir. İronik bir anlatım yapılırken eğer belli edilerek yapılırsa bu iğnelemeye girer. İronik anlatımlar yapılacak yer ve zamana göre dikkatli bir şekilde yapılmalıdır. Mizah yerine eleştirisel bir yapıyı ifade eden ironik anlatım, söylenmek istenilenin altını dolaylı yoldan çizer.
İronik Cümle Örnekleri
Arkadaşlarınızla hep birlikte bir kafeye gittiğinizde hiçbir şey yiyip içmeyen birisine “Biraz daha az ye iç ya, çok yedin” demek ironinin bir örneğidir. Bunun dışında verilebilecek örnekler şu şekildedir;
- Bir patronun işe geç kalmış bir çalışanına “Çok erken geldin.” Demesi.
- Söz dinlemeyen yaramaz bir çocuğa “Aferin bugün yine çok usluydun.” denilmesi.
- Buluşma ortamına geç gelen birisine “Ne kadar dakiksin, tam zamanında geldin” denilmesi.
- Sürekli asık suratlı birisine “Çok mutlusun, iyi bir haber aldın galiba” denilmesi.
- Otobüste yüksek sesle telefonla konuşan birisine “Çok sessiz konuşuyorsun, biraz daha bağır” denilmesi ironinin örneklerindendir.