Türk diline farklı dillerden giren ve sonradan millileşen sözcükler olduğu gibi ayrıca Osmanlıca dilinden kalan ve günümüzde de halen kullanılan birçok sözcük bulunuyor. Her ne kadar yeni nesil yani nam-ı diğer Z ve Y kuşağı bu sözcüklerin bazılarını bilmese de ülkelerin zengin bir dilleri olması için ve daha sağlıklı daha doğru iletişim kurmak için olan sözcükleri bilmek ve doğru bir biçimde kullanmak gerekiyor. Zira iletişimin altın anahtarları arasında kelimelerin çok büyük bir önemi yer alıyor.
Nitekim işte o kelimelerden bir tanesi de istibdat sözcüğüdür. Biz de bu yazıda istibdat ne demek? onun yanıtını en anlaşılır biçimde vermeye ve sizi bilgilendirmeye çalışacağız. Şimdi hemen sözü uzatmadan açıklayalım.
Türk Dil Kurumunda İstibdat Ne Demek?
Kısaca TDK denilen Türk Dili Kurumu sözlüğünde istibdat kelime anlamı tam olarak şu şekilde ifade ediliyor:
“Uyruklarına hiçbir hak ve özgürlüğü tanımayan, sınırsız monarşi, despotluk despotizm” biçiminde tanımlanır durumdadır.
Burada hemen şunu da belirtmek gerekir ki üstte verilen bilgilerden de net bir biçimde anlaşılır olduğu gibi Arapça kökenli bir sözcüktür. Osmanlı İmparatorluğu döneminde Türkçe diline girmiştir. Zorbalıkla yönetilen bir sistemi anlatmak için kullanılmaktadır.
İstibdat Sözcüğüne Genel Bakış
Üstte verilen bu temel bilgiden sonra istibdat sözcüğü anlamı itibari ile yorumlamak gerekir ise o hususta da şu yorumlar yapılabilir. Osmanlı İmparatorluğunun son demlerinde istibdat dönemi denilen ve halkın zorla baskı ile yönetildiği bir devir vardır.
Genel olarak resme bir bütün olarak bakıldığında herhangi bir kişi ya da kurumun insan, insanlar ya da halk üzerinde haksız yere tahakküm koymasıdır. Sözcük kendi içinde bir tür barbarlık olarak da ifade edilebilecek anlamları içerir.
Sömürgecilik yapılan ülkelerde örneğin Afrika kıtasında kolonileri olan Fransa ve İngilizlerin burada yaşayan insanlara istibdat uyguladığı aşikardır. Benzer bir durum filmlere de konu olan siyah renkli insanlara Amerika Birleşik Devletlerinde uzun yıllar yapılan muamelemelerdir.
Halen zencilerin ülkenin kimi yerlerinde ev alamama gibi durumların istibdat olarak kabul edilebilir bir durumdur. Ayrıca monarşi sistemlerinde işin doğası gereği istibdat kaçınılmaz olan bir durumdur. Demokrasilerde pek karşılaşılmadığından günümüzde işlevsel olarak bilinmemesi de dünyada yaşanan gelişmeler de göz önüne alındığında son derece anlaşılır bir durumdadır.
Günümüzde bu sözcük çok fazla kullanılmamakla beraber bulmacalarda, sınavlarda insanların karşısına çıkabilmektedir. O yüzden her zaman için bilinmesinde fayda vardır. İstibdat nedir? açıklamış olduk. Sonuçta olumsuz bir kelime olduğu net bir biçimde ortadadır.